انجام آزمایش هموگلوبین الکتروفورز در آزمایشگاه فارابی
یکی از انواع آزمایش های خون که برای تشخیص و اندازه گیری هموگلوبین موجود در خون انجام می گیرد، آزمایش هموگلوبین الکتروفورز می باشد. هموگلوبین یک نوع پروتئین است که داخل گلبول های قرمز خون قرار دارد. وظیفه هموگلوبین انتقال اکسیژن به بافت ها و اندام های بدن می باشد. معمولاً جهش های ژنتیکی منجر به این می شود که بدن هموگلوبین های نامطلوبی تولید کند. هموگلوبین نامطلوب (ناقص، غیرعادی) منجر به این می شود که اکسیژن قابل انتقال به بافت ها و اندام ها به شدت کاهش یابد. این آزمایش برای تشخیص کم خونی داسی، تالاسمی و سایر هموگلوبینوپاتی ها تجویز می شود.
به همین جهت در این مقاله قصد داریم به بررسی آزمایش هموگلوبین الکتروفورز در آزمایشگاه فارابی بپردازیم.
جهت مطالعه ۳ دقیقه ای محتوای پیش رو با ما همراه باشید.
آشنایی با انواع هموگلوبین
هموگلوبین به صد ها نوع مختلف تقسیم می شود.
انواع مختلف هموگلوبین عبارتند از:
- هموگلوبین F: این نوع هموگلوبین با اسم هموگلوبین جنینی هم شناخته می شود. این هموگلوبین، در جنین های در حال رشد و نوزادان یافت می شود. همچنین بلافاصله پس از تولد با هموگلوبین A جایگزین می شود.
- هموگلوبین A: هموگلوبین A با عنوان هموگلوبین فرد بالغ هم یاد می شود. این نوع هموگلوبین، متداول ترین نوع هموگلوبین است و در کودکان و افراد بالغ سالم یافت می شود.
- هموگلوبین C،D،E،M،S: گونه های نادری از هموگلوبین های غیر عادی هستند که به دلیل جهش های ژنتیکی پدید می آیند.
علت انجام آزمایش الکتروفورز هموگلوبین
همانطور که می دانید، جهش های ژنی روی ژن ها مسئول تولید هموگلوبین به ارث برده می شوند.
به این ترتیب انواع مختلفی از هموگلوبین های غیرعادی در خون افراد ایجاد می شوند.
توصیه پزشک این است که با انجام آزمایش الکتروفورز هموگلوبین، هرگونه ناهنجاری که سبب تشکیل هموگلوبین های غیرعادی می شود، شناسایی شوند.
دلایل پزشک، جهت انجام آزمایش الکتروفورز هموگلوبین به شرح زیر می باشد:
- به عنوان بخشی از سلامت سنجی عمومی (چکاپ کردن): پزشک تمایل دارد در حین معاینه جسمانی و انجام آزمایش کامل خون، از شرایط هموگلوبین بیمار مطلع شود.
- به منظور تشخیص بیماری های خونی: در صورتی که نشانه هایی از کم خونی در شما ظاهر شوند، پزشک درخواست الکتروفورز هموگلوبین را می دهد. این آزمایش به او کمک می کند تا هرگونه هموگلوبین غیرعادی موجود در خون را شناسایی نماید.
- جهت نظارت بر روند درمان: اگر در حال درمان بیماری خاصی منجر به تولید هموگلوبین های غیرعادی شده است، پزشک این قدرت را خواهد داشت که به کمک آزمایش الکتروفورز هموگلوبین بر میزان انواع مختلف از هموگلوبین موجود در خون شما نظارت کند.
- جهت غربالگری و تشخیص بیماری های ژنتیکی: آن دسته از افرادی که دارای سابقه خانوادگی کم خونی ارثی و بیماری هایی همچون کم خونی داسی شکل یا تالاسمی هستند، می توانند قبل از بچه دار شدن، از مخاطرات این ناهنجاری های ژنتیکی آگاه شوند.
این آزمایش چگونه انجام می شود؟
برای انجام آزمایش الکتروفورز هموگلوبین، نیازمند هیچ گونه اقدام خاصی نمی باشد.
کاری که باید انجام داد، مراجعه به یک آزمایشگاه معتبر به منظور تهیه نمونه خون است.
در آزمایشگاه فرایند الکتروفورز به اجرا گذشته می شود. اساس اجرای این تست به این شکل است که جریان الکتریکی از هموگلوبین موجود در نمونه خون عبور داده می شود.
بدین ترتیب انواع مختلف از هموگلوبین از یکدیگر تفکیک شده و در باند های مختلف قرار می گیرند.
در ادامه این آزمایش نمونه خون فرد تحت آزمایش، با نمونه خون یک فرد سالم مقایسه می شود.
بدین ترتیب انواع هموگلوبین موجود در خون وی شناسایی می شوند.
نتایج آزمایش الکتروفروز هموگلوبین
در صورتی که نتایج نشان دهنده مقادیر غیر عادی از هموگلوبین باشند، دلایل زیر برای چنین نتایجی قابل ذکر هستند:
- بیماری هموگلوبین C: یک اختلال ژنتیکی که کم خونی شدید را در پی دارد.
- هموگلوبینوپاتی نادر: یک دسته از ناهنجاری های ژنتیکی که منجر به تولید گلبول های قرمز غیر عادی یا شکل گیری ساختار های غیرطبیعی می شوند.
- کم خونی سلول داسی شکل
- تالاسمی
در صورتی که آزمایش الکتروفورز هموگلوبین نشان دهنده وجود انواع غیرعادی از هموگلوبین باشند، آنگاه پزشک درصدد انجام آزمایش های تکمیلی برمی آید.
پیشنهاد ما به شما عزیزان
همانطور که اشاره کردیم، آزمایش الکتروفورز هموگلوبین منجر به تشخیص هرگونه هموگلوبین غیرعادی، نشات گرفته از اختلالات ژنتیکی می شود. علاوه بر این، نوزادان نیز به صورت پیوسته از نظر وجود اختلالات ژنتیکی- هموگلوبینی تحت غربالگری و نظارت قرار می گیرند. اگر سابقه هموگلوبین غیرعادی یا کم خونی به دلایلی غیر از فقر آهن در شما وجود داشته باشد، پزشک تمایل خود به انجام آزمایش الکتروفورز هموگلوبین روی کودک را ابراز می کند.
همچنین اگر شما قصد بچه دار شدن دارید، برای بررسی وجود هموگلوبین غیر طبیعی در خون خود باید مشاور ژنتیک انجام دهید.
این کار به شما کمک می کند تا متوجه شوید که فرزند شما مبتلا به نوع خاصی از کم خونی ارثی خواهد بود یا خیر.
آزمایشگاه فارابی یکی از بزرگترین و مجهزترین آزمایشگاه های پزشکی در شمال تهران می باشد.
این آزمایشگاه انواع آزمایشات پاتولوژی و تشخیص طبی را نیز انجام می دهد. همچنین در این آزمایشگاه بررسی های پاتولوژی انجام می شود، نمونه هایی از بافت بدن که گرفته می شود، به وسیله متخصص پاتولوژی دیده و خوانده می شود.
این آزمایشگاه دارای امکانات، تجهیزات مدرن و فضای آزمایشگاهی وسیع تری بوده و در این آزمایشگاه در هر بخش، افراد متخصص مشغول انجام تست های مختلف هستند.
آزمایشگاه طبی فارابی جزو اولین آزمایشگاه های ایران با هدف ارتقا سطح سلامت و بهداشت شهروندان محترم می باشد.
با تشکر از همراهی شما سروران گرامی
تحریریه آزمایشگاه فارابی
راه های ارتباطی با ما
آدرس آزمایشگاه
تهران خیابان شریعتی نبش ظفر
بدون دیدگاه