آشنایی با نحوه تفسیر آزمایش ادرار در آزمایشگاه فارابی
امروزه برای تشخیص بسیاری از بیماری ها، از آزمایش های مختلفی از قبیل آزمایش خون، ادرار و مدفوع استفاده می شود.
هر یک از این آزمایش ها اطلاعات و پارامتر های متفاوت و خاصی را در مورد بدن انسان نشان می دهند و به پزشکان در شناسایی و درمان انواع مختلف اختلال ها و بیماری ها کمک می کنند.
به عنوان مثال کاربرد اصلی آزمایش ادرار در تشخیص عفونت ها، مشکلات کلیوی، بارداری و دیابت می باشد.
با بررسی مواردی مثل غلظت، رنگ و بوی ادرار، می توان اطلاعات زیادی درباره سلامت بدن بدست آورد.
از سوی دیگر داشتن دانش کافی و آشنایی با علائم اختصاری در برگه آزمایش ادرار، به شما کمک می کند تا بتوانید بهتر و با دقت بیشتری آزمایش خود را قبل از کمک گرفتن از پزشک ارزیابی نمایید.
در این مقاله قصد آشنایی با نحوه تفسیر آزمایش ادرار را داریم.
جهت مطالعه ادامه مطالب ذیل با ما همراه باشید.
آزمایش ادرار (UA) برای تشخیص چه بیماری هایی انجام می شود؟
آزمایش ادرار برای ارزیابی و شناسایی علت بسیاری از بیماری ها و اختلال ها کاربرد دارد.
وجود برخی مشکلات در اندام هایی مثل کلیه، مجاری ادراری و مثانه، کبد و ریه ها روی عملکرد کلیه ها و فرآیند دفع اثر می گذارد.
به همین علت، آزمایش ادرار می تواند در شناسایی این مشکلات مفید باشد.
در اغلب موارد تست ادرار در کنار بقیه آزمایش ها تجویز می شود.
مثلاً برای تشخیص بیماری های دیابت، مشکلات کلیوی، کبدی و عفونت های مجاری ادراری و همچنین بررسی علت وجود علائمی مانند درد های شکمی، وجود خون در ادرار، احساس سوزش هنگام ادرار و درد کمر، از آزمایش ادرار استفاده می شود.
بررسی محتوای ادرار، رنگ، بو، شفافیت، وزن و میزان اسیدی بودن آن در تشخیص علت اختلال و پیدا کردن درمان آن موثر می باشد.
همچنین برای تست اعتیاد و بارداری نیز آزمایش ادرار تجویز می شود.
چگونه آزمایش ادرار گرفته می شود؟
- قبل از جمع آوری نمونه، ناحیه تناسلی خود را بشویید و خشک کنید.
- دست های خود را به خوبی بشویید و از لمس بخش داخلی ظرف نمونه گیری امتناع نمایید.
- پیش از رفتن به آزمایشگاه ۱ یا ۲ لیوان آب بخورید تا بتوانید به مقدار کافی نمونه ادرار جمع آوری کنید.
- برای آزمایش ادرار نیاز نیست که ناشتا باشید، مگر اینکه بخواهید همزمان آزمایش های دیگری نیز بدهید.
- پیش از انجام آزمایش، پزشک و مسئول آزمایشگاه را درباره داروهایی که مصرف می کنید مطلع نمایید.
- برای نمونه گیری ادرار، توصیه می شود اول صبح این کار انجام گیرد و از وسط ادرار نمونه جمع آوری شود. چون برخی داروها مانند مکمل های ویتامین C، آنتی‌بیوتیک ها، ریبوفلاوین، مترونیدازول، متوکاربامول و آنتراکینون روی نتیجه آزمایش اثر می گذارد.
- بعد از نمونه گیری، ظرف را داخل محفظه های مشخص در سرویس بهداشتی آزمایشگاه قرار دهید.
در صورتی که در خانه هستید، می توانید آن را حداکثر تا ۸ ساعت در یخچال نگهداری کنید.
آشنایی با نحوه تفسیر آزمایش ادرار
در آزمایش ادرار ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و میکروسکوپی ادرار بررسی می شود.
تفسیر آزمایش ادرار بسیار مهم می باشد و باید توسط متخصص انجام شود.
بررسی خصوصیات فیزیکی ادرار
در تفسیر آزمایش ادرار، خصوصیات فیزیکی شامل رنگ، وزن، شفافیت و میزان اسیدی بودن (PH) ادرار می باشد.
- رنگ:
رنگ طبیعی ادرار زرد کم رنگ تا کهربایی تیره بوده و به علت وجود رنگدانه ای به نام Urochrome، این رنگ ها ایجاد می شود.
بسته به نوع تغذیه و غلظت ادرار، رنگ آن نیز تغییر می کند.
هر قدر آب بیشتری مصرف شود، ادرار رقیق تر و رنگ آن روشن تر می شود.
به طور کلی مواد غذایی مثل چغندر و لوبیا، داروها، مصرف مایعات و عفونت ادراری رنگ ادرار را تغییر می دهد. - شفافیت:
ادرار به صورت طبیعی شفاف می باشد.
ولی عواملی مانند مواد غذایی چرب، عفونت های ادراری، انگل، قارچ، اسپرم و گلوبول های قرمز و سفید خون سبب تغییر شفافیت ادرار می شود. - وزن:
وزن ادرار شامل مواد دفعی و املاح موجود در ادرار است.
هرگاه ادرار به علت وجود مشکلاتی مانند اسهال، استفراغ و تب بالا غلیظ شود، وزن آن نیز بالا می رود.
در حالی که برخی بیماری های کلیوی، مصرف زیاد مایعات و دیابت بی مزه، می تواند وزن ادرار را کاهش دهد. - PH:
عدد PH طبیعی ادرار بین ۴.۶ تا ۸ می باشد.
تعیین میزان اسیدی بودن ادرار در شناسایی سنگ های کلیه موثر است.
مشکلاتی مثل دیابت و اسهال PH را بالا می برد و همچنین عفونت های مجاری ادرای و استفراغ سبب کاهش PH ادرار می شود.
بررسی ویژگی های شیمیایی ادرار
ویژگی های شیمیایی ادرار شامل بررسی پروتئین، گلوکز و اجسام کتونی در ادرار می باشد.
- پروتئین:
در حالت طبیعی در ادرار نباید پروتئین وجود داشته باشد.
اما عواملی مثل ورزش شدید، بارداری و تب می تواند روی مقدار این پارامتر اندکی موثر باشد.
در حالت کلی اگر میزان پروتئین ادرار بالا باشد، احتمال وجود بیماری های کلیوی، عفونت مجاری ادراری، فشار خون بالا و دیابت افزایش می یابد. - گلوکز:
مانند پروتئین، در ادرار گلوکز نیز نباید وجود داشته باشد، مگر اینکه وجود بیماری های کلیوی و دیابت شیرین موجب افزایش قند یا گلوکز ادرار شده باشد. - اجسام کتونی:
در فرایند سوخت و ساز بدن، هنگامی که چربی ها مصرف شده و تبدیل به انرژی می شوند، کتون ها به وجود می آیند و امکان دارد در ادرار ترشح شوند.
در حالت طبیعی نباید در ادرار کتونی وجود داشته باشد. اگر مقدار کتون در ادرار بالا رود، نشان دهنده وجود بیماری های کلیوی، دیابت کنترل نشده، مصرف زیاد الکل، بیماری آنورکسیا، استفراغ و تب شدید می باشد.
تفسیر و بررسی علائم اختصاری در برگه آزمایش ادرار
- رنگ (Color):
رنگ ادرار را با موارد زیر تعیین می کنند. همانطور که اشاره شد، رنگ طبیعی ادرار زرد کم رنگ تا کهربایی تیره است. - شفافیت (Appearance):
ادرار در حالت طبیعی باید شفاف باشد. - بو (Odor):
ادرار در حالت طبیعی نباید بو داشته باشد و در صورت وجود بوی غیر طبیعی احتمال وجود عفونت ادراری افزایش می یابد. - وزن ادرار (Specific Gravity):
محدوده طبیعی وزن ادرار در حدود ۱.۰۰۳ تا ۱.۵۳۰ می باشد. - PH:
همان طور که گفته شد، بازه طبیعی میزان اسیدی بودن ادرار در حدود ۴.۶ تا ۸ است. - پروتئین (Protein):
محدوده طبیعی مقدار پروتئین موجود در ادرار بین ۵۰ تا ۸۰ میلی گرم می باشد. - گلوکز (Glucose):
در حالت طبیعی نباید در ادرار گلوکز وجود داشته باشد. - کتون (Ketone):
مقدار کتون نیز در حالت طبیعی باید صفر باشد. - کریستال (Crystals):
در صورت نبود عفونت یا بیماری، مقدار کریستال در ادرار باید کم باشد یا اصلاً وجود نداشته باشد. - گلبول های سفید و قرمز خون (WBC ، RBC):
در حالت طبیعی نباید گلبول های قرمز و سفید در ادرار وجود داشته باشد و مقدار این پارامترها باید صفر باشد. - وجود خون در ادرار (Hematuria):
معنی Trace در آزمایش ادرار به معنای وجود خون در ادرار می باشد. وجود خون می تواند نشانه وجود عفونت های مجاری ادراری باشد.
کلام آخر
آگاهی از نحوه تفسیر آزمایش ادرار می تواند به ما در اطلاع از نتایج آزمایش کمک نماید.
آزمایش ادرار نیز مثل آزمایش های خون و مدفوع در تشخیص بیماری های گوناگون مانند عفونت، دیابت، مشکلات مجاری ادراری مفید می باشد.
و همچنین برای تست اعتیاد و بارداری نیز تجویز می شود. همچنین باید توجه نمایید که در زمان آزمایش دستمان را با داخل ظرف نمونه گیری نزنیم.
آزمایشگاه فارابی به عنوان بهترین مرکز برای آزمایشات طبی شناخته می شود که از کادری متخصص و مجرب در زمینه انجام انواع آزمایش های ژنتیکی، بیوشمی، پاتوبیولوژی و … برخوردار است.
تیم پرسنلی این آزمایشگاه دارای مدارج بالا و تخصصی در زمینه علوم آزمایشگاهی می باشند. کلیه خدمات انجام آزمایش تحت نظارت کادر مجرب و حرفه ای آزمایشگاه فارابی انجام می شود. علاوه بر این به دلیل انجام هزاران نمونه آزمایش در زمینه های مختلف بسیار با تجربه هستند.
آزمایشگاه طبی فارابی جزو اولین آزمایشگاه های ایران با هدف ارتقا سطح سلامت و بهداشت شهروندان محترم می باشد. جهت دریافت مشاوره رایگان و اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
راه های ارتباطی با ما
آدرس آزمایشگاه
تهران ، خیابان شریعتی ، نبش ظف
بدون دیدگاه